Autor: Kancelaria Adwokacka Robert Tomczyk

Rozwód to trudny okres, który niesie ze sobą wiele wyzwań, w tym finansowych. W szczególności, wspólny kredyt hipoteczny może stać się źródłem dodatkowego stresu i konfliktów. W niniejszym artykule przyjrzymy się, jakie opcje mają małżonkowie w sytuacji kredytu hipotecznego na nieruchomości należącej do majątku wspólnego.

1. Koniec małżeństwa nie jest końcem kredytu

Wiele małżeństw decyduje się na zaciągnięcie kredytu hipotecznego wspólnie, aby móc zakupić wymarzone mieszkanie lub dom. Takie zobowiązanie oznacza, że obie strony są współodpowiedzialne za spłatę kredytu. Nawet po rozwodzie, kredyt hipoteczny pozostaje wspólnym zobowiązaniem, które nie znika wraz z rozwiązaniem małżeństwa. Bank podpisał umowę z dwoma osobami – sam fakt, że osoby te się rozstają nie może oznaczać dla banku utraty możliwości egzekucji należności kredytowych od jednej z nich.

2. Kredyt a podział majątku wspólnego

Podział majątku w trakcie rozwodu obejmuje również nieruchomości obciążone kredytem hipotecznym. Warto jednak pamiętać, że sąd podzieli jedynie aktywa małżonków a nie ich zobowiązania. Sąd dzieląc majątek wspólny nie będzie więc rozstrzygał o sposobie spłaty kredytu. Nawet w sytuacji, gdy mieszkanie zostanie przyznane na własność jednemu z małżonków to nie oznacza to automatycznie, że jedynie on będzie zobowiązany do dalszego spłacania kredytu.

3. Jak poradzić sobie z kredytem po rozwodzie?

   • Przejęcie kredytu przez jednego z małżonków

Możliwe jest przejęcie kredytu przez jednego z małżonków ( najczęściej tego, który pozostaje w nieruchomości). Konieczna w takim wypadku będzie jednak zgoda banku, który ponownie zbada zdolność kredytową małżonka przejmującego kredyt i zdecyduje, czy będzie on w stanie samodzielnie spłacić pozostałe raty.

• Wstąpienie przez inną osobę w miejsce jednego z małżonków

Innym rozwiązaniem, również wymagającym zgody banku jest wstąpienie innej osoby w miejsce jednego z małżonków do umowy kredytu. Może być to członek rodziny lub nawet nowy partner. W tym przypadku także bank będzie badał, czy osoba, która chce wziąć na siebie to zobowiązanie ma wystarczającą zdolność kredytową.

• Dalsze wspólne spłacanie mieszkania

W sytuacji, gdy żadne z małżonków nie chce wziąć na siebie całości kredytu lub bank nie wyraża zgody na zmianę dłużnika możliwe jest dalsze wspólne spłacanie kredytu na mieszkanie. W takiej sytuacji warto rozważyć możliwość wynajęcia nieruchomości lub innych wewnętrznych rozliczeń między małżonkami.

Czy porozumienie, że jeden z małżonków będzie spłacał kredyt jest rozwiązaniem?

Oczywiście małżonkowie mogą się porozumieć, że mimo iż kredyt nadal będzie wspólny to jedynie jedno z nich będzie spłacało raty w całości. Istotne jest jednak to, że z perspektywy banku nadal oboje zobowiązani są do zwrotu pożyczonej kwoty. Jeśli kredyt przestanie być spłacany to niezależnie od wewnętrznych umów między małżonkami bank będzie mógł prowadzić egzekucję w stosunku do ich obojga.

• Sprzedaż mieszkania i spłata kredytu

Często wybieranym przez małżonków rozwiązaniem jest także sprzedaż mieszkania a następnie spłata kredytu z uzyskanej kwoty. Bywa, że po rozwodzie mieszkanie, w którym rodzina mieszkała przez rozstaniem staje się niepraktyczne np. nie ma potrzeby by było w nim aż tyle pokoi. W takiej sytuacji sprzedaż mieszkania, spłata kredytu, a z pozostałej kwoty zakup nowego lokalu lepiej przystającego do nowej sytuacji wydaje się rozwiązaniem wartym rozważenia.

Wspólny kredyt na mieszkanie dodatkowo komplikuje sytuację rozwiedzionych małżonków – konieczne jest bowiem wzięcie pod uwagę podmiotu zewnętrznego jakim jest bank, zainteresowanego przede wszystkim tym, by kredyt był prawidłowo spłacany. Stąd często wysokość i pozostały czas umowy kredytowej będzie decydować o kształcie nie tylko postępowania o podział majątku wspólnego, ale także życia małżonków po rozwodzie. Jeśli masz pytania związane z twoim kredytem po rozwodzie i zastanawiasz się jaka opcja będzie najkorzystniejsza zapraszamy do kontaktu!

Majątek w małżeństwie może być źródłem wielu pytań, przede wszystkim o to co jest wspólne, a co nadal pozostaje własnością wyłącznie jednego z małżonków. W polskim prawie istnieją różne ustroje majątkowe małżeńskie, które regulują stosunki majątkowe między małżonkami. W tym artykule przyjrzymy się bliżej tym kwestiom i odpowiemy na najczęściej zadawane pytania.

Ustroje majątkowe małżeńskie – wspólność i rozdzielność

W Polsce prawo przewiduje różne ustroje majątkowe, które regulują jak małżonkowie zarządzają swoim majątkiem. Najbardziej podstawowe to:

• Ustrój wspólności majątkowej (domyślny) – powstaje automatycznie z chwilą zawarcia małżeństwa, jeśli małżonkowie nie zdecydują inaczej. Wspólność majątkowa oznacza, że przedmioty nabyte w trakcie małżeństwa są co do zasady wspólną własnością obojga małżonków.
• Ustrój rozdzielności majątkowej – może zostać wprowadzony na mocy umowy małżeńskiej (intercyzy) zawartej przed notariuszem. W rozdzielności majątkowej każdy z małżonków posiada odrębny majątek, a to, co zarabiają lub nabywają podczas trwania małżeństwa, nie staje się wspólną własnościa.

Majątek wspólny – czy rzeczywiście wszystko jest wspólne?

Nawet w sytuacji, gdy małżonkowie nie zdecydowali się na wprowadzenie rozdzielności majątkowej, nie wszystko co posiadają jest wspólne. Nawet w ustroju wspólności majątkowej istnieją:

• Majątek wspólny – będący współwłasnoscią obojga, podlega on podziałowi w postępowaniu o podział majątku wspólnego. Co do zasady to właśnie w jego skład wchodzą przedmioty nabyte w trakcie trwania małżeństwa. Nie obejmuje on jednak majątku zgromadzonego przez każdego z małżonków odrębnie przed ślubem.
• Majątek osobisty każdego z małżonków – w jego skład wchodzą przedmioty będące własnością wyłączną każdego z małżonków. Przede wszystkim jest to wszystko to, co każde z małżonków zgromadziło przed ślubem, ale także pewne kategorie przysporzeń dokonanych już po zawarciu małżeństwa.

Co jest wspólne?

Najważniejszym składnikiem majątku wspólnego są dochody osiągane przez małżonków w czasie trwania małżeństwa. Zgodnie z art. 31 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do majątku wspólnego należą:

• Wynagrodzenie za pracę oraz dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,
• Dochody z majątku wspólnego oraz osobistego (np. dochody z wynajmu mieszkania będącego własnością jednego z małżonków).

Oznacza to, że pensja każdego z małżonków, nawet jeśli trafia na indywidualne konto bankowe, wchodzi do majątku wspólnego.

Co jest moje, mimo że uzyskałem to w trakcie małżeństwa?

Jak wspomnieliśmy wcześniej, majątkiem osobistym pozostają przede wszystkim przedmioty, które zostały zgromadzone przed ślubem. Jednak mimo że małżeństwo trwa, niektóre elementy majątku uzyskane w tym czasie nie wchodzą do majątku wspólnego.

Art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego precyzuje, co wchodzi do majątku osobistego, mimo że zostało nabyte w trakcie trwania małżeństwa. Są to m.in.:

• Przedmioty nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca postanowił inaczej (art. 33 pkt 2 KRO),
• Odszkodowania za uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia

Tym samym, jeśli jeden z małżonków otrzyma spadek lub darowiznę od rodziny, przedmiot ten będzie należał do jego majątku osobistego, chyba że darczyńca wyraźnie zaznaczył, że ma on wejść do majątku wspólnego.

Warto zrozumieć w jaki sposób tworzony jest wspólny majątek małżonków, które składniki nabyte w trakcie trwania małżeństwa wchodzą w jego skład, a które pozostają własnością wyłączna jednego z nich. Świadome kształtowanie swojego statusu majątkowego oszczędza wielu nieprzyjemnych niespodzianek, zwłaszcza, gdy dojdzie do konieczności podziału majątku wspólnego, lub jedno z małżonków uzyska z jakiegoś powodu spory majątek ( np. w wyniku dziedziczenia lub darowizny). Jeśli chcesz jak najlepiej zabezpieczyć swoje interesy zapraszamy do kontaktu

Rozdzielność majątkowa jest jednym z możliwych ustrojów majątkowych w małżeństwie, który polega na tym, że każdy z małżonków ma swój majątek odrębny i mimo pozostawania w małżeństwie nie powstaje majątek wspólny. Choć zwykle jest ustanowiona na mocy umowy między małżonkami, w pewnych sytuacjach konieczne jest jej wprowadzenie przez sąd. W niniejszym artykule omówimy, dlaczego i jak można uzyskać rozdzielność majątkową na drodze sądowej.

1. Czy rozdzielność majątkowa jest rozwiązaniem?

Rozdzielność majątkowa to ustrój, w którym każdy z małżonków zarządza swoim majątkiem osobistym niezależnie od drugiego. Jest ona regulowana przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który przewiduje możliwość ustanowienia rozdzielności majątkowej przez sąd w określonych sytuacjach. Przepisy te mają na celu ochronę interesów majątkowych małżonków w przypadkach, gdy wspólność majątkowa staje się zagrożeniem.

2. Jeden z małżonków nie zgadza się na intercyzę

Najczęstszym sposobem wprowadzenia rozdzielności majątkowej między małżonkami jest zawarcie umowy w formie aktu notarialnego. Jednak jak każda umowa wymaga ona zgody obu stron. W przypadku gdy umowa majątkowa małżeńska nie została zawarta i małżonek nie zgadza się na wprowadzenie rozdzielności majątkowej, możliwe jest wystąpienie do sądu z powództwem o jej ustanowienie.

3. Kiedy sąd ustanowi rozdzielność majątkową?

Zgodnie z art. 52 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego za ustanowieniem rozdzielności majątkowej przez sąd muszą przemawiać ,,ważne powody”. Nie jest to pojęcie zdefiniowane w ustawie, jednak przyjmuje się, że ważnymi powodami jest m.in. trwonienie majątku przez jednego z małżonków czy nawet separacja faktyczna. Chodzi przede wszystkim o powody, w których dalsze utrzymywanie wspólności majątkowej nie spełnia swoich funkcji i nie służy dobru małżonków. Natomiast ważnym powodem nie np. brak przyczyniania się małżonka do pomnażania majątku w skutek długotrwałej choroby.

4. Rozdzielność majątkowa a rozwód

Co warte uwagi wraz z ustaniem małżeństwa z mocy prawa ustaje wspólność majątkowa, tak więc majątek uzyskany już po rozwodzie nie wchodzi do majątku wspólnego. Natomiast składniki majątku wspólnego, które zostały zgromadzone w trakcie małżeństwa mogą podlegać podziałowi w odrębnym postępowaniu.

Warto jednak pamiętać, że samo złożenie pozwu rozwodowego nie sprawia, że powstaje rozdzielność majątkowa. Jeśli małżonkowie nie wystąpią do sądu o ustanowienie rozdzielności majątkowej to zarobki i zakupione w trakcie rozwodu nieruchomości nadal będą stanowiły majątek wspólny

Rozdzielność majątkowa ustanowiona przez sąd może być skutecznym sposobem na ochronę interesów majątkowych małżonków w trudnych sytuacjach. Warto jednak dokładnie rozważyć wszystkie za i przeciw. Chętnie wyjaśnimy jak uchronić majątek podczas rozwodu i wesprzemy na każdym etapie postępowania. Zapraszamy do kontaktu!