Sytuacja, w której jedno z małżonków nie chce dokładać się do kosztów utrzymania wspólnego domu, zakupu odzieży lub jedzenia twierdząc, że ,,pieniądze należą do wyłącznie niego i może nimi dowolnie rozporządzać na własną rozrywkę i potrzeby”, stawia rodzinę w bardzo trudnej sytuacji finansowej. Wiele osób zastanawia się wówczas, jakie działania można podjąć w trakcie małżeństwa, by uzyskać od małżonka środki na pokrycie wspólnych wydatków. Rozumiemy, że pozostawanie w takiej sytuacji powoduje poczucie ogromnej bezsilności, stąd poniżej prezentujemy możliwości działania, które pozwolą wyjść obronną ręką z kryzysu.
Anna i Piotr – gdy dobra sytuacja finansowa rodziny nie przekłada się na dobrobyt obojga małżonków
Anna i Piotr są małżeństwem od kilku lat. Mają wspólne mieszkanie oraz dwoje dzieci. Anna pracuje na pełen etat jako nauczyciel w szkole podstawowej, a Piotr prowadzi działalność gospodarczą, która generuje znaczne dochody. Od pewnego czasu Piotr przestał się dokładać do opłat za mieszkanie, zakupy spożywcze i inne codzienne wydatki, mimo że jego sytuacja finansowa pozwala mu na to. Anna musi pokrywać wszystkie koszty związane z utrzymaniem domu, co prowadzi do napięć i kłótni. Piotr tłumaczy się, że pieniądze przez niego zarobione należą do niego i może z nimi robić co chce – w chwili obecnej rozwija swoje kosztowne hobby i wychodzi ze znajomymi do restauracji, podczas gdy Anna liczy każdą złotówkę podczas podstawowych zakupów spożywczych. Mimo, iż ich wspólny dochód pozwalałby w zupełności na życie na dobrym poziomie, Anna martwi się, aby wystarczyło jej ,,do 1- go”, z kolei Piotr niczego sobie nie odmawia.
Pieniądze zarobione w trakcie małżeństwa – czy ,,moje” czy ,,nasze”?
Często pojawiającym się w rozumowaniu małżonków błędem jest myślenie, że wynagrodzenie za pracę uzyskiwane przez każdego z nich stanowi własność osobistą. W rzeczywistości, jeśli małżonkowie pozostają we wspólności majątkowej i nie zawierali żadnych umów majątkowych małżeńskich, zarabiane przez każdego z nich pieniądze stanowią majątek wspólny. Tym samym, w sytuacji gdy małżonek nie udostępnia zarobionych przez siebie pieniędzy twierdząc, że ,,należą do niego” warto pamiętać, że nie jest to prawda. Nie ma przy tym znaczenia, czy pracę zawodowa podejmują oboje małżonkowie, czy tylko jedno z nich.
Obowiązek przyczyniania się do utrzymania rodziny – art. 27 KRO
Zgodnie z art. 27 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego oboje małżonkowie są zobowiązani do przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą wspólnie tworzą. Obowiązek ten obejmuje zarówno koszty związane z codziennym utrzymaniem takie jak rachunki, jedzenie, ubrania, jak i wydatki związane z opieką nad dziećmi. Przyczynianie się do utrzymania rodziny może mieć formę zarówno finansową (wpłaty na wspólne konto, opłacanie rachunków), jak i niefinansową (np. opieka nad dziećmi, prowadzenie domu).
Co gdy tylko jeden z małżonków pracuje?
Stopień przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny powinien być proporcjonalny do możliwości zarobkowych i majątkowych małżonków. Oznacza to, że jeśli jeden z małżonków zarabia więcej, jego wkład finansowy powinien być wyższy. Z drugiej strony, małżonek, który nie pracuje zarobkowo, ale np. zajmuje się domem i dziećmi, również spełnia swój obowiązek, gdyż wnosi wkład niefinansowy.
Co robić, gdy mąż nie dokłada się do wydatków?
Jeśli małżonek, mimo posiadania środków, uchyla się od obowiązku przyczyniania się do kosztów utrzymania rodziny, można podjąć następujące kroki:
1. Rozmowa i próba mediacji
W pierwszej kolejności warto spróbować porozmawiać z mężem/ żoną o problemie i wyjaśnić swoje obawy. Wiele problemów można rozwiązać na drodze dialogu, szczególnie jeśli powodem zaniedbania jest nieporozumienie lub nieświadomość jednej ze stron. Można skorzystać także z pomocy pośrednika – mediatora lub pełnomocnika, który wytłumaczy jakie obowiązki mają względem siebie nawzajem i założonej przez siebie rodziny małżonkowie.
2. Pozew do sądu
Jeśli mediacje nie przynoszą skutku, a małżonek nadal uchyla się od swoich obowiązków, można skierować sprawę do sądu i złożyć pozew o przyczynianie się do kosztów utrzymania rodziny na podstawie art. 27 KRO. Sąd po rozpoznaniu sprawy może zobowiązać małżonka do przekazywania konkretnej kwoty na cele związane z utrzymaniem rodziny – można wyobrazić to sobie jako świadczenie ,,podobne” do alimentów.
3. Środki tymczasowe – zabezpieczenie roszczenia
Wraz z pozwem można wnioskować także o zabezpieczenie roszczenia na czas trwania postępowania – jest to stosunkowo sprawne rozwiązanie, które pozwoli uzyskać przynajmniej tymczasowo środki na najpilniejsze potrzeby bez konieczności czekania aż do końca postępowania.
Sytuacja, w której osoba najbliższa – mąż / żona nie poczuwa się do partycypowania w kosztach związanych z utrzymaniem rodziny zabiera poczucie bezpieczeństwa finansowego. Warto pamiętać jednak, że istnieją możliwości działania i uzyskania od małżonka środków na życie. Jeśli zmagasz się z podobnym problemem – zapraszamy na konsultacje. Wspólnie podejmiemy rozmowy, a jeśli będzie trzeba także kroki prawne.
Potrzebujesz pomocy z zakresu prawa rodzinnego lub spadkowego? Jestem tu by ci pomóc.
Kancelaria adwokacka
Adwokat Robert Tomczyk
Kraków:
Osiedle centrum c 10/49
+48 664 288 981
+48 12 419 59 45 (piątki w godzinach 9-17)
Bochnia:
ul. Kościuszki 3/13
+48 664 288 981
+48 14 611 68 19