Co jest ,,moje” a co ,,nasze”? Majątek w małżeństwie

Majątek w małżeństwie może być źródłem wielu pytań, przede wszystkim o to co jest wspólne, a co nadal pozostaje własnością wyłącznie jednego z małżonków. W polskim prawie istnieją różne ustroje majątkowe małżeńskie, które regulują stosunki majątkowe między małżonkami. W tym artykule przyjrzymy się bliżej tym kwestiom i odpowiemy na najczęściej zadawane pytania.

Ustroje majątkowe małżeńskie – wspólność i rozdzielność

W Polsce prawo przewiduje różne ustroje majątkowe, które regulują jak małżonkowie zarządzają swoim majątkiem. Najbardziej podstawowe to:

• Ustrój wspólności majątkowej (domyślny) – powstaje automatycznie z chwilą zawarcia małżeństwa, jeśli małżonkowie nie zdecydują inaczej. Wspólność majątkowa oznacza, że przedmioty nabyte w trakcie małżeństwa są co do zasady wspólną własnością obojga małżonków.
• Ustrój rozdzielności majątkowej – może zostać wprowadzony na mocy umowy małżeńskiej (intercyzy) zawartej przed notariuszem. W rozdzielności majątkowej każdy z małżonków posiada odrębny majątek, a to, co zarabiają lub nabywają podczas trwania małżeństwa, nie staje się wspólną własnościa.

Majątek wspólny – czy rzeczywiście wszystko jest wspólne?

Nawet w sytuacji, gdy małżonkowie nie zdecydowali się na wprowadzenie rozdzielności majątkowej, nie wszystko co posiadają jest wspólne. Nawet w ustroju wspólności majątkowej istnieją:

• Majątek wspólny – będący współwłasnoscią obojga, podlega on podziałowi w postępowaniu o podział majątku wspólnego. Co do zasady to właśnie w jego skład wchodzą przedmioty nabyte w trakcie trwania małżeństwa. Nie obejmuje on jednak majątku zgromadzonego przez każdego z małżonków odrębnie przed ślubem.
• Majątek osobisty każdego z małżonków – w jego skład wchodzą przedmioty będące własnością wyłączną każdego z małżonków. Przede wszystkim jest to wszystko to, co każde z małżonków zgromadziło przed ślubem, ale także pewne kategorie przysporzeń dokonanych już po zawarciu małżeństwa.

Co jest wspólne?

Najważniejszym składnikiem majątku wspólnego są dochody osiągane przez małżonków w czasie trwania małżeństwa. Zgodnie z art. 31 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do majątku wspólnego należą:

• Wynagrodzenie za pracę oraz dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków,
• Dochody z majątku wspólnego oraz osobistego (np. dochody z wynajmu mieszkania będącego własnością jednego z małżonków).

Oznacza to, że pensja każdego z małżonków, nawet jeśli trafia na indywidualne konto bankowe, wchodzi do majątku wspólnego.

Co jest moje, mimo że uzyskałem to w trakcie małżeństwa?

Jak wspomnieliśmy wcześniej, majątkiem osobistym pozostają przede wszystkim przedmioty, które zostały zgromadzone przed ślubem. Jednak mimo że małżeństwo trwa, niektóre elementy majątku uzyskane w tym czasie nie wchodzą do majątku wspólnego.

Art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego precyzuje, co wchodzi do majątku osobistego, mimo że zostało nabyte w trakcie trwania małżeństwa. Są to m.in.:

• Przedmioty nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca postanowił inaczej (art. 33 pkt 2 KRO),
• Odszkodowania za uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia

Tym samym, jeśli jeden z małżonków otrzyma spadek lub darowiznę od rodziny, przedmiot ten będzie należał do jego majątku osobistego, chyba że darczyńca wyraźnie zaznaczył, że ma on wejść do majątku wspólnego.

Warto zrozumieć w jaki sposób tworzony jest wspólny majątek małżonków, które składniki nabyte w trakcie trwania małżeństwa wchodzą w jego skład, a które pozostają własnością wyłączna jednego z nich. Świadome kształtowanie swojego statusu majątkowego oszczędza wielu nieprzyjemnych niespodzianek, zwłaszcza, gdy dojdzie do konieczności podziału majątku wspólnego, lub jedno z małżonków uzyska z jakiegoś powodu spory majątek ( np. w wyniku dziedziczenia lub darowizny). Jeśli chcesz jak najlepiej zabezpieczyć swoje interesy zapraszamy do kontaktu